100 jaar Vereniging van Effectenbezitters (VEB)
Het is vandaag een heuglijke dag voor de VEB, de belangenorganisatie van effectenbezitters in Nederland. Precies 100 jaar geleden wordt zij door een aantal Haagse heren opgericht onder de naam Vereniging Effectenbescherming. Ter gelegenheid van het eeuwfeest ontvangt zij het predicaat ‘Koninklijke’.
Dat de VEB in 1924 het levenslicht ziet is niet toevallig. De periode net na de Eerste Wereldoorlog is een roerige tijd in Europa. In Rusland nemen de communisten in 1917 de macht over van de tsaren en in de jaren daarna vallen zowel het Oostenrijks Hongaarse als het Ottomaanse Rijk uiteen, terwijl Duitsland als verliezer van de oorlog in een grote economische crisis raakt. Voor beleggers in Nederland, die van oorsprong veel in het buitenland investeren, heeft dit grote gevolgen. Veel landen en ondernemingen in Oost-Europa komen hun verplichtingen niet meer na. Het nieuwe Bolsjewistische bewind in Rusland spant de kroon. Kort na de Oktoberrevolutie verklaren zij alle buitenlandse investeringen als ongeldig. Gevolg is dat naar schatting 1,5 miljard gulden aan Russische beleggingen in rook opgaat.
Pogingen vanuit politiek Den Haag en ook van speciale commissies uit de Vereniging voor de Effectenhandel om tot herstel van de geleden schade te komen zijn volgens beleggers niet krachtig genoeg. Vandaar dat beleggers zich in Den Haag dus in 1924 verenigen in de VEB, terwijl twee jaar daarvoor in Amsterdam onder de naam Vereniging van Fondsenhouders al een soortgelijke belangenclub is opgericht. Dat er twee aparte beleggersverenigingen naast elkaar ontstaan, heeft te maken met het gegeven dat er naast Amsterdam in die tijd ook nog aparte beurzen in Rotterdam en Den Haag zijn. In de jaren vijftig gaat de Vereniging van Fondsenhouders geruisloop op in de VEB. Maar ook samen lukt het hen niet om nog iets van de grote schuld van Rusland terug te krijgen. Tot op de dag van vandaag is hier nooit meer iets van terug gezien.
In 1987 wijzigt de VEB haar naam: sindsdien staat de afkorting niet langer voor Vereniging Effectenbescherming, maar voor Vereniging van Effectenbezitters. Dit is ook ongeveer de tijd dat de VEB haar moderne karakter als actieve strijder voor de belangen van beleggers krijgt. Ze is anno 2024 als 100-jarige geliefd bij haar circa 30.000 leden. Niet voor niets, want in de afgelopen jaren haalt ze met collectieve juridische acties tegen beursfondsen miljarden euro’s aan compensaties binnen voor haar leden. En omdat de wet- en regelgeving in de beurssector steeds meer in Brussel wordt bepaald en beleggen bovendien niet ophoudt bij de grens richt zij zich tegenwoordig ook steeds meer op Europa. Als eeuweling doet zij dit voortaan onder de enigszins chique en voorname titel Royal European Investors / Koninklijke VEB.
